Bauman Clinic

https://bauman.vn


Bài tập bàn tay và cánh tay để phục hồi sau tai biến mạch máu não

Phục hồi sau đột quỵ có cảm giác như là một nhiệm vụ rất khó khăn. Trong số nhiều nhiệm vụ khác, não của bạn phải học lại các kỹ năng mà nó đã bị mất khi bị hư hỏng do tai biến.
Bài tập bàn tay và cánh tay để phục hồi sau tai biến mạch máu não

Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây cho thấy bộ não có sự kiên cường và khả năng thích ứng kỳ diệu sau tai biến mạch máu não. Điều này có nghĩa là có nhiều khả năng hồi phục hơn những gì từng nghĩ.

Susan Ryerson – Chủ sở hữu Making Progress, một hãng chuyên về vật lý trị liệu, cho biết, việc khôi phục lại cánh tay của bạn sẽ có thách thức đặc biệt so với những gì phải làm với chân. Ryerson chuyên về hồi phục sau tai biến trong hơn 40 năm, đặc biệt quan tâm đến việc khôi phục lại cánh tay.

Bạn sẽ không phải làm bất kỳ điều gì với cánh tay vì bạn có thể sử dụng bên còn lại. Ban đầu bạn sẽ dễ làm việc với bên cánh tay khỏe của mình. Vì vậy bạn sẽ phát triển kiểu hành vi ‘không sử dụng’”. Nhưng vì việc kích hoạt cơ bắp sớm là điều rất quan trọng để có một quá trình hồi phục tốt nên bạn nên dành thời gian nhiều nhất có thể để khiến cánh tay của mình hoạt động.

Những điều cần biết trong thời gian hồi phục sau tai biến mạch máu não

Chương trình phục hồi sau đột quỵ liên quan đến làm việc với một nhóm để được hướng dẫn, trong đó thường bao gồm các trị liệu vật lý và trị liệu cơ năng. Nhóm phục hồi chức năng sẽ khuyên bạn kết hợp nhiều bài tập và các kỹ thuật khác để giúp cánh tay phục hồi. 2 mục tiêu lớn của hồi phục sau tai biến là tăng cường kiểm soát cơ và giảm co cứng – tình trạng các cơ liên tục co lại dẫn đến đau đớn và các vấn đề khác.

Sự phục hồi cho bàn tay và cánh tay bao gồm các chuyển động hoặc bài tập thụ động, trong đó các chuyển động được thực hiện với sự hỗ trợ của một nhà trị liệu, còn các bài tập tích cực hơn bạn sẽ tự thực hiện hoặc với sự trợ giúp ít hơn.

Quá trình phục hồi sau đột quỵ có thể là khá mệt mỏi. Nó cũng có thể giúp bạn tích cực hơn trong suốt khoảng thời gian trong ngày do có nhiều năng lượng hơn. Hãy đặt ra cho mình những mục tiêu thực tế

Bài tập kéo căng tay

Kéo căng là bài tập đặc biệt quan trọng để giảm co cứng. Joel Stein, MD, giám đốc dịch vụ y tế phục hồi chức năng và bác sĩ chuyên khoa tâm thần tại Bệnh viện NewYork - Presbyterian nói: "Kéo căng không nên được áp dụng như là một phương thuốc thay thế, nhưng nó là một nền tảng. Bệnh nhân tập thận trọng bài tập này có thể kiểm soát chứng co cứng".

Chuyên gia trị liệu của bạn sẽ dạy cho bạn nhiều trải nghiệm. Một số trong số này liên quan đến việc sử dụng cánh tay khỏe còn lại tạo lực cần thiết giúp di chuyển cánh tay khuyết tật. Được gọi là các bài tập thụ động, chúng có thể giúp ngăn cản cơ co cứng và cứng khớp.

Stein nói: "Cầm tay và kéo nó bằng cánh tay kia là nền tảng của sự tự kiểm soát chứng co cứng. Bạn cũng có thể sử dụng bàn tay khỏe mạnh để kéo ngón cái và tất cả các ngón tay trên bàn tay bị ảnh hưởng.

Chuyên gia trị liệu của bạn sẽ hướng dẫn bạn làm thế nào để làm kéo căng và dưới đây là một số hướng dẫn chung:

  • Di chuyển cánh tay theo chuyển động vòng tròn ít nhất 3 lần một ngày
  • Nhẹ nhàng kéo căng các cơ co cứng đến một điểm nào đó mà bạn cảm thấy không thoải mái
  • Sau đó giữ ít nhất 60 giây

Mặc dù những phương pháp kéo căng này rất hữu ích để ngăn chặn tình trạng co cứng và các vấn đề khác nhưng chúng không trực tiếp xử lý vấn đề suy yếu cơ bản – điều khiển cánh tay.

Các bài tập phục hồi chức năng cho cánh tay sau tai biến mạch máu não

Stein – Trưởng khoa phục hồi chức năng của Đại học Y khoa và Bác sĩ phẫu thuật Đại học Columbia nói: "Sử dụng lặp đi lặp lại cánh tay bị tổn thương để thực hiện các công việc sẽ mang lại hiệu quả để phục hồi sau khi bị đột quỵ. Và việc lặp lại bây giờ được coi là chìa khóa để phục hồi sau tai biến, giống như thực hành khi học một nhạc cụ.

Ryerson nói rằng hiện các nhà nghiên cứu đã hiểu rõ hơn về cách não kiểm soát chuyển động. Họ đã hiểu rằng có rất nhiều chuyển động của chúng ta được đặt ra trong não trong bối cảnh chức năng. Vì vậy, chúng tôi đã chuyển từ điều trị những khiếm khuyết riêng biệt của cánh tay sang điều trị cánh tay trong một ngữ cảnh chức năng.

Một kỹ thuật khuyến khích sử dụng cánh tay bị ảnh hưởng được gọi là điều trị vận động cưỡng bức bên tay bị liệt (CIMT), trong đó hạn chế sử dụng bàn tay không bị liệt trong vài giờ mỗi ngày bằng cách đeo cái găng tay cho nó và thực hiện dần dần các nhiệm vụ bằng bên tay bị liệt. Cuộc thử nghiệm EXCITE được thực hiện tại 7 cơ sở giáo dục từ năm 2001 đến năm 2003 cho thấy, kỹ thuật này đã thúc đẩy sử dụng cánh tay bị liệt ở những người bị đột quỵ từ mức nhẹ đến trung bình. Cải thiện kéo dài ít nhất hai năm.

Các nghiên cứu khác cho thấy phương pháp “sử dụng cưỡng bức” lặp đi lặp lại hoạt động của ngón tay và cánh tay bên liệt có thể làm cho não được xắp xếp lại để giúp di chuyển cánh tay bị liệt – biểu hiện đầu tiên về tính khả biến thần kinh của não khi phản ứng với liệu pháp chuyên sâu sau tai biến mạch máu não.

Thật không may, có rất ít trung tâm cung cấp CIMT vì hai lý do chính, Stein nói. Bảo hiểm không chi trả cho nó và tập luyện cường độ cao, điều trị ngắn hạn sẽ rất khó khăn cho nhiều bệnh nhân. Bạn cũng phải có một mức độ chuyển động nhất định để tham gia vào CIMT. Tuy nhiên, những thay đổi của liệu pháp này - trong một khoảng thời gian dài – hiện đang được thử nghiệm và đã được chứng minh là có ích trong những nghiên cứu.

Ryerson áp dụng các kỹ thuật được sử dụng trong các thử nghiệm EXCITE để khuyến khích sử dụng tay và cánh tay. Bà hướng dẫn bệnh nhân những cử động cánh tay đơn giản và cụ thể mà không cần thao tác bàn tay. Đây là những hoạt động mà hầu hết mọi người đều nên làm, ngay cả với tổn thương đột quỵ nặng.

Đây là những ví dụ về các hoạt động mà Ryerson đề xuất hàng ngày:

  • Đặt ngón tay của bạn vào tay nắm cửa tủ lạnh. Hoặc đặt ngón tay của bạn vào tay cầm ngăn kéo. Mở và đóng cửa hoặc ngăn kéo.
  • Giữ một túi mua sắm bằng nhựa trong bàn tay bị liệt và mang nó qua phòng. Thực hành đặt một cái gì đó nhẹ nhẹ trong túi.
  • Kéo quần áo ra khỏi máy sấy và bỏ vào trong túi nhỏ.
  • Mang theo vật nhẹ, giữ chúng ép vào cơ thể bằng cánh tay và cẳng tay.
  • Đặt một bánh xà phòng trên tay. Sau đó đặt nó lên bàn và lặp lại nhiều hơn một lần
  • Đặt một ống kem đánh răng vào bàn tay bị liệt của bạn. Cố gắng bóp nó trong khi bạn cầm bàn chải đánh răng bằng bàn tay không bị ảnh hưởng của bạn.
  • Bật và tắt công tắc đèn bằng bàn tay bị liệt.

Điều quan trọng là giữ cho các thông điệp cảm giác đi vào não để ngăn chặn chu trình ‘không sử dụng’. Thông tin cảm quan mà bạn nhận được khi chạm vào có thể mang lại hiệu quả phục hồi cao hơn. Và, các hoạt động như thế này cũng giúp bạn có thể tự làm trong quá trình hồi phục. Ví dụ, sử dụng một chiếc túi để mang những vật vào tủ lạnh hoặc lấy ra khỏi tủ lạnh có thể giúp bạn không sử dụng cánh tay khỏe.

Các bài tập phục hồi, tăng cường cơ bắp tay sau tai biến mạch máu não

Trong quá khứ đã có một số tranh cãi về việc rèn luyện sức mạnh cho cánh tay và bàn tay sau khi đột qụy. Người ta cho rằng tăng cường cơ bắp có thể gây hại nhiều hơn là lợi. Tuy nhiên bây giờ các nghiên cứu chỉ ra rằng tăng cường cơ bắp thậm chí có thể giảm co cứng cơ.

Một đánh giá gần đây về 13 nghiên cứu bao gồm 517 bệnh nhân bị đột quỵ từ mức nhẹ đến trung bình có cánh tay bị suy yếu cho thấy rằng, tăng cường cơ bắp tay và cánh tay với tạ nhỏ, dây đàn hồi và dây kéo ròng rọc có thể được thực hiện mà không gây đau đớn và tăng co cứng.

Các kỹ thuật khác giúp khôi phục cánh tay

Ngoài các bài tập kéo căng, phục hồi chức năng và phục hồi cơ bắp, các kỹ thuật khác cũng có thể giúp bạn khôi phục việc sử dụng cánh tay sau đột qụy. Tuy nhiên hiệu quả của một số kỹ thuật và thiết bị này vẫn đang được nghiên cứu.

Điều trị song song chủ động – thụ động. Một cơn đột quỵ sẽ làm mất đi sự cân bằng giữa hai bên não. Việc điều trị song song chủ động thụ động bao gồm thực hiện một nhiệm vụ bằng cách sử dụng cùng lúc tay khỏe và tay bị liệt, giúp hai bên não hoạt động tốt hơn, khôi phục sự cân bằng và có thể cải thiện chức năng tay khi kết hợp với liệu pháp khác.

Một hình thức trị liệu song song được gọi là BATRAC (điều trị hai tay với phương pháp chữa trị áp dụng nhịp điệu) cũng giúp bộ não tái tổ chức sau cơn tai biến mạch máu não. Nó sử dụng các tín hiệu âm thanh để báo hiệu người tham gia bắt đầu đẩy hoặc kéo tay cầm hình chữ T bằng hai tay. Bạn có thể thực hiện bằng cách sử dụng cả hai tay cùng một lúc hoặc bằng cách sử dụng lần lượt từng cánh tay.

Ryerson thực hiện những nguyên tắc này và điều chỉnh chúng để bệnh nhân sử dụng các đồ vật hàng ngày để hoạt động như một sự hỗ trợ. Họ có thể lấy cây lau nhà, chổi hoặc con lăn xoay lên xuống, trượt sang bên trái bên phải và chạm vào sàn nhà.

Thiết bị robot. Là nhà tư vấn cho các công ty người máy, Stein và Ryerson đã làm việc với nhiều thiết bị và đã thấy một số tiềm năng cho bệnh nhân đột quỵ. Stein cho biết các thiết bị robot giúp chuyển động, lặp lại lặp lại, có thể chuyển động nhiều hơn so với điều trị thông thường. Và, mặc dù không phổ biến rộng rãi, nhưng chúng có tiềm năng trở thành một thiết bị tiết kiệm lao động. "Nếu chúng ta có thể tạo ra các thiết bị bổ sung cho liệu pháp tiêu chuẩn của mình thì tôi nghĩ chúng ta sẽ có được một kết quả tốt hơn".

Liệu pháp kích thích điện chức năng. Kỹ thuật này liên quan đến việc tạo ra dòng điện kích thích hoạt động thần kinh ở chân tay bị ảnh hưởng bởi đột qụy tăng cường sức mạnh các cơ yếu hoặc co giật.

Ryerson nói rằng kỹ thuật này có thể hữu ích cho việc mở một bàn tay bị co quắp lại. Một số thiết bị được bán sẵn và ngày càng được sử dụng rộng khắp, ngay cả ở nhà. Tuy nhiên chúng hiện lại không được bảo hiểm chi trả.

Kích thích não. Sự kích thích trực tiếp hoặc bằng lực từ vào bán cầu não khỏe mạnh là một kỹ thuật có thể làm giảm hoạt động của nơ-ron hoạt tính. Điều này có thể giúp khôi phục sự cân bằng trong não sau tai biến mạch máu não.

Liệu pháp phản hồi sinh học (Biofeedback). Mặc dù kỹ thuật này không được nghiên cứu kỹ nhưng nó cũng mang đến các tín hiệu âm thanh hoặc ánh sáng chỉ ra xem cơ có đang hoạt động hay không. Điều này có thể hữu ích bằng cách giúp nhận biết nhiều hơn về các cơn co thắt cơ bị ảnh hưởng sau tai biến mạch máu não. Với nhận thức rõ hơn, việc thư gian cơ và phối hợp các chuyển động tay sẽ dễ dàng hơn.

Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây