U mềm lây

U mềm lây là gì?

U mềm lây (molluscum contagiosum) là một bệnh nhiễm virus tương đối phổ biến, ảnh hưởng đến da, có triệu chứng là nổi các sẩn nhỏ, tròn, cứng, không đau có nhiều kích cỡ khác nhau. Khi những sẩn này bị trầy xước, virus có thể lan sang vùng da xung quanh và đến những vị trí khác trên cơ thể. U mềm lây lây truyền qua sự tiếp xúc da trực tiếp và tiếp xúc với các đồ vật có dính virus.

Mặc dù chủ yếu xảy ra ở trẻ em nhưng bệnh u mềm lây cũng có thể xảy ra ở người lớn, đặc biệt là những người có hệ miễn dịch suy yếu. Ở những người có hệ miễn dịch bình thường, u mềm lây xảy ra ở bộ phận sinh dục được coi là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STD/STI).

Các sẩn u mềm lây thường biến mất trong vòng một năm mà không cần điều trị nhưng cũng có nhiều phương pháp để chủ động loại bỏ.

Dấu hiệu, triệu chứng

Triệu chứng đặc trưng của bệnh u mềm lây là nổi sẩn trên da với các đặc điểm như sau:

• Nhô cao trên bề mặt da, tròn và có màu da
• Nhỏ, thường có đường kính dưới 6 mm
• Thường có một vết lõm nhỏ hoặc chấm ở chính giữa
• Có thể bị đỏ và viêm
• Ngứa
• Có thể dễ dàng loại bỏ bằng cách gãi hoặc cậy nhưng điều này sẽ làm lây lan virus sang vùng da lân cận
• Thường xuất hiện ở mặt, cổ, nách, cánh tay và mu bàn tay ở trẻ em
• Có thể hình thành ở bộ phận sinh dục, bụng dưới và đùi trong ở người lớn nếu virus lây truyền qua đường tình dục

Khi nào cần đi khám?

Nếu nhận thấy những dấu hiệu nghi là u mềm lây thì nên đi khám bác sĩ.

Nguyên nhân gây u mềm lây

Virus gây u mềm lây dễ dàng lây truyền qua những con đường như:

• Tiếp xúc da
• Tiếp xúc với các vật dính virus, chẳng hạn như khăn tắm
• Quan hệ tình dục với người bị u mềm lây
• Gãi hoặc cậy các sẩn, khiến cho virus lan đến vùng da lân cận và những khu vực khác của cơ thể

Các yếu tố nguy cơ

Ở những người có hệ miễn dịch yếu, virus gây u mềm thường dễ lây lan hơn.

Biến chứng của u mềm lây

Khi bị bệnh u mềm lây, các sẩn và vùng da xung quanh có thể bị đỏ và viêm. Đây là một đáp ứng miễn dịch của cơ thể với virus. Nếu bị trầy xước, những sẩn này có thể bị nhiễm trùng. Nếu các tổn thương do u mềm lây xuất hiện trên mí mắt thì người bệnh có thể bị viêm kết mạc.

Biện pháp chẩn đoán

Bác sĩ có thể chẩn đoán u mềm lây khi quan sát các triệu chứng trên da. Nếu còn nghi ngờ thì sẽ cạo một mẫu tế bào da ở vùng bị bệnh và kiểm tra dưới kính hiển vi.

Điều trị u mềm lây

U mềm lây thường tự khỏi sau 6 đến 12 tháng mà không cần điều trị. Tuy nhiên, cũng có trường hợp các sẩn mới tiếp tục hình thành trong thời gian lên đến 5 năm. Một khi các sẩn u mềm lây đã biến mất hoàn toàn thì bệnh sẽ không còn lây nữa.

Đôi khi cần chủ động loại bỏ các sẩn này thay vì chờ bệnh tự khỏi vì virus rất dễ lây lan. Các phương pháp điều trị u mềm lây thường gây đau đớn nên người bệnh sẽ được gây tê trước khi thực hiện thủ thuật. Đôi khi sẽ phải kết hợp nhiều phương pháp điều trị với nhau.

Các lựa chọn xử lý u mềm lây gồm có:

• Nạo
• Đông lạnh bằng nitơ lỏng (liệu pháp áp lạnh)
• Dùng một loại thuốc gây phồng rộp, ví dụ như cantharidin. Đây là loại thuốc vốn được dùng để trị mụn cóc, có tác dụng làm cho da ở vị trí bôi thuốc phồng rộp lên và khi lành lạnh thì sẩn u mềm lây sẽ bong ra

Phòng ngừa u mềm lây

Để tránh bị nhiễm virus hoặc lây truyền virus sang người khác thì cần:

• Rửa tay thường xuyên: giữ bàn tay luôn sạch sẽ giúp ngăn ngừa sự lây nhiễm virus.
• Không chạm vào vùng da bị bệnh: chạm tay vào vùng da có sẩn u mềm lây sẽ làm lây lan virus snag các bộ phận khác của cơ thể hoặc lây sang người khác.
• Không dùng chung đồ cá nhân: virus gây bệnh u mềm lây có thể tồn tại trên bề mặt của những đồ vật như quần áo, khăn tắm, dao cạo,... và lây truyền sang người khác.
• Ngừng quan hệ tình dục: nếu một trong hai người bị bệnh u mềm lây ở trên hoặc gần bộ phận sinh dục thì phải ngừng quan hệ tình dục cho đến khi điều trị khỏi và các sẩn trên da biến mất hoàn toàn.
• Che lên các tổn thương do u mềm lây: che các sẩn u mềm lây bằng gạc hay vải sạch để tránh chạm vào người khác và tránh vô tình đụng tay phải. Khi đi bơi cần che bằng băng chống thấm nước.