Ngất sau khi tiêm vắc-xin và cách phòng tránh

Ngất là tình trạng mất ý thức tạm thời do giảm lưu thông máu lên não. Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây ngất xỉu khác nhau nhưng hiện tượng này thường xảy ra khi quá đau đớn hoặc lo lắng, đau buồn. Một số người bị ngất sau khi tiêm phòng. Người bị ngất có thể ngã và chấn thương. Trong một vài trường hợp, ngất xỉu còn đi kèm với co cơ và cơ thể co giật. Hiện tượng này có thể bị nhầm lẫn với cơn động kinh nhưng thực chất là không phải.

Nguyên nhân bị ngất sau khi tiêm vắc-xin

Ngất là hiện tượng có thể xảy ra sau nhiều thủ thuật y tế, bao gồm cả tiêm vắc-xin. Trên thực tế, hầu như tất cả các loại vắc-xin đều từng có người bị ngất sau khi tiêm nhưng phổ biến nhất là vắc-xin ngừa HPV, vắc-xin MCV4 phòng viêm màng não và vắc-xin Tdap phòng bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà. Vì 3 loại vắc-xin này có thành phần khác nhau nên các chuyên gia cho rằng nguyên nhân gây choáng và ngất sau tiêm khả năng cao là do quá trình tiêm chứ không phải do bản thân vắc-xin. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có kết luận chắc chắn về việc liệu một thành phần nào đó trong vắc-xin có phải là nguyên nhân gây ngất xỉu hay không.   

Đối tượng thường bị ngất sau khi tiêm chủng

Dữ liệu khảo sát cho thấy hiện tượng ngất xỉu sau khi tiêm vắc-xin xảy ra phổ biến nhất ở độ tuổi thiếu niên. Một nghiên cứu về cho thấy 62% các trường hợp bị ngất là người từ 11 đến 18 tuổi.

Ngã do ngất xỉu có thể gây chấn thương

Bản thân hiện tượng ngất xỉu thường không đáng ngại nhưng ngất có thể dẫn đến ngã hoặc các tai nạn khác và gây ra chấn thương, nguy hiểm nhất là chấn thương vùng đầu. Theo một nghiên cứu, 7% số trường hợp ngất xỉu xảy ra hậu quả nghiêm trọng, 12% trong số này liên quan đến chấn thương vùng đầu. Mặc dù rất khó phòng ngừa ngất xỉu nhưng hoàn toàn có thể tránh hoặc giảm nguy cơ chấn thương do ngất.

Cách tránh bị ngất xỉu và chấn thương do ngất

Ăn uống nhẹ hoặc trấn an bệnh nhân trước khi tiến hành thủ thuật là những cách đã được chứng minh là có thể giảm nguy cơ ngất xỉu. Một biện pháp để tránh bị ngã do ngất xỉu sau khi tiêm vắc-xin là cho bệnh nhân ngồi hoặc nằm trong quá trình tiêm. Sau đó nên giữ nguyên tư thế trong 15 phút trước khi ngồi hay đứng dậy.    

Khi một người bị ngất sau tiêm thì cần phải được nhân viên y tế theo dõi cho đến khi tỉnh lại và có biện pháp điều trị thích hợp. Đa số các trường hợp đều tỉnh lại trong vòng vài phút.