Mắc bệnh mạn tính cần tiêm những vắc-xin nào?
Mỗi năm có hàng trăm nghìn đến hàng triệu người trên thế giới mắc các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin, nhiều trường hợp trong số đó phải nhập viện và không ít người thậm chí còn tử vong. Những người đang sống chung với các vấn đề sức khỏe mạn tính như bệnh tim mạch, tiểu đường, bệnh về đường hô hấp,… là những đối tượng có nguy cơ mắc phải các bệnh này cao hơn so với người khỏe mạnh và một khi mắc thì cũng dễ xảy ra biến chứng hơn. Tiêm phòng là điều cần thiết đối với tất cả mọi người nhưng với những người có ít nhất một bệnh lý mạn tính thì vắc-xin lại càng có vai trò quan trọng hơn nữa. Dưới đây là một số bệnh mạn tính phổ biến và những vắc-xin nên tiêm.
Bệnh tim mạch
Tại sao cần tiêm vắc-xin?
- Bệnh tim mạch khiến cho cơ thể khó chống lại một số bệnh nhất định hoặc làm tăng nguy cơ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng khi mắc bệnh.
- Tiêm vắc-xin giúp tạo sự bảo vệ chống lại một số bệnh này.
- Tiêm vắc-xin là một trong những cách an toàn nhất để bảo vệ sức khỏe, ngay cả khi đang dùng thuốc theo đơn của bác sĩ. Các tác dụng phụ của vắc-xin thường chỉ nhẹ và cũng tự hết sau vài ngày. Rất hiếm khi xảy ra các tác dụng phụ nghiêm trọng sau khi tiêm.
- Một số bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin, ví dụ như bệnh cúm, có thể làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim.
Những vắc-xin nên tiêm
- Vắc-xin cúm: tiêm hàng năm để ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh cúm mùa
- Vắc-xin Tdap: phòng ngừa bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phế cầu: để bảo vệ khỏi các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết,…
- Vắc-xin thủy đậu: để bảo vệ khỏi bệnh thủy đậu và zona thần kinh
Ngoài ra có thể còn cần tiêm thêm các loại vắc-xin khác, tùy theo lối sống, đặc thù công việc và các yếu tố khác. Nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về những loại vắc-xin cần tiêm.
Bệnh tiểu đường tuýp 1 và tuýp 2
Tại sao cần tiêm vắc-xin?
- Bệnh tiểu đường, ngay cả khi được kiểm soát tốt, cũng vẫn có thể khiến hệ miễn dịch của cơ thể bị suy yếu và khó chống lại bệnh tật hơn. Điều này khiến cho bệnh nhân tiểu đường có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cao hơn so với những người không bị tiểu đường và một khi bị bệnh cũng dễ xảy ra các biến chứng nghiêm trọng hơn.
- Một số bệnh, ví dụ như cúm, có thể làm cho mức đường huyết tăng cao nguy hiểm.
- Những người mắc bệnh tiểu đường có tỷ lệ bị viêm gan B cao hơn so với những người không mắc.
- Những người bị tiểu đường có nguy cơ tử vong do viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết (nhiễm trùng máu) và viêm màng não (nhiễm trùng màng não và tủy sống) cao hơn.
- Tiêm chủng đem lại sự bảo vệ tốt nhất chống lại các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin.
- Vắc-xin là một trong những cách an toàn nhất để bảo vệ sức khỏe của bản thân, ngay cả khi đang dùng thuốc kê đơn. Mặc dù cũng có thể xảy ra các tác dụng phụ giống như các loại thuốc điều trị bệnh nhưng tác dụng phụ của vắc-xin thường chỉ nhẹ và tự hết. Rất hiếm khi xảy ra tác dụng phụ nghiêm trọng sau khi tiêm.
Những vắc-xin nên tiêm
- Vắc-xin cúm: tiêm hàng năm để ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh cúm mùa
- Vắc-xin phế cầu: để bảo vệ khỏi các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết,…
- Vắc-xin Tdap: phòng ngừa bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phòng viêm gan B: ngăn ngừa bệnh viêm gan B và các biến chứng của bệnh
- Vắc-xin thủy đậu: để bảo vệ khỏi bệnh thủy đậu và zona thần kinh
Ngoài ra có thể còn cần tiêm thêm các loại vắc-xin khác, tùy theo lối sống, đặc thù công việc và các yếu tố khác. Nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về những loại vắc-xin cần tiêm.
Bệnh hô hấp
Các bệnh về hô hấp như hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) làm tăng nguy cơ xảy ra vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khi mắc các bệnh khác. Dưới đây là các loại vắc-xin mà những người bị bệnh về hô hấp nên cân nhắc tiêm.
Tại sao cần tiêm vắc-xin?
- Người lớn bị bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính hoặc hen suyễn có nguy cơ bị biến chứng do cúm cao hơn.
- Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính và hen suyễn khiến cho phế quản sưng lên và bị tắc nghẽn do chất nhầy, dẫn đến khó thở. Một số bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc-xin cũng có thể gây ra tình trạng này. Sự kết hợp của cả hai có thể dẫn đến viêm phổi và các bệnh hô hấp nghiêm trọng khác.
- Tiêm vắc-xin là một trong những cách an toàn nhất để bảo vệ sức khỏe, ngay cả khi đang dùng thuốc theo đơn của bác sĩ. Các tác dụng phụ của vắc-xin thường chỉ nhẹ và cũng tự hết sau vài ngày. Rất hiếm khi xảy ra các tác dụng phụ nghiêm trọng sau khi tiêm.
Những vắc-xin nên tiêm
- Vắc-xin cúm: tiêm hàng năm để ngăn ngừa hoặc làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh cúm mùa
- Vắc-xin Tdap: phòng ngừa bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phế cầu: để bảo vệ khỏi các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn gây ra như viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết,…
- Vắc-xin thủy đậu: để bảo vệ khỏi bệnh thủy đậu và zona thần kinh
Ngoài ra có thể còn cần tiêm thêm các loại vắc-xin khác, tùy theo lối sống, đặc thù công việc và các yếu tố khác. Nói chuyện với bác sĩ để được tư vấn đầy đủ về những loại vắc-xin cần tiêm..
Thiếu lá lách
Những người bị thiếu lá lách hoặc chức năng lá lách không được như bình thường sẽ có nguy cơ cao mắc phải nhiều bệnh nhiễm trùng. Dưới đây là những vắc-xin đặc biệt quan trọng đối với người bị thiếu lá lách:
- Vắc-xin phòng cúm: tiêm hàng năm để ngăn ngừa bệnh cúm mùa và các biến chứng của bệnh
- Vắc-xin Tdap: để phòng ngừa bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin Hib: để bảo vệ cơ thể chống lại vi khuẩn Haemophilus influenzae type b (Hib). Vi khuẩn này là thủ phạm gây ra nhiều bệnh khác nhau như viêm phổi, nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, viêm khớp nhiễm khuẩn, viêm tai giữa, viêm màng ngoài tim có mủ và các bệnh nhiễm trùng xâm lấn ít gặp hơn như viêm nội tâm mạc, viêm tủy xương và viêm phúc mạc.
- Vắc-xin phế cầu: để phòng ngừa bệnh viêm phổi và các bệnh nghiêm trọng khác do phế cầu khuẩn gây ra
- Vắc-xin viêm màng não mô cầu: để ngăn ngừa bệnh viêm màng não mô cầu và các biến chứng của bệnh
- Vắc-xin thủy đậu: để phòng ngừa bệnh thủy đậu và zona thần kinh cho người từ 60 tuổi trở lên
- Vắc-xin ngừa HPV: để bảo vệ cơ thể khỏi HPV (virus u nhú ở người). Virus này có thể gây ra mụn cóc và các bệnh ung thư như ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn,…
- Vắc-xin MMR: để phòng ngừa bệnh sởi, quai bị và rubella
Người nhiễm HIV
Tiêm phòng là điều đặc biệt quan trọng đối với những người sống chung với HIV/AIDS. Người nhiễm HIV có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng cao hơn rất nhiều so với người không nhiễm HIV. Ở người nhiễm HIV, những bệnh này được gọi là bệnh nhiễm trùng cơ hội. Khi hệ miễn dịch đã quá suy yếu, các bệnh nhiễm trùng cơ hội có thể dẫn đến tử vong. Người nhiễm HIV và có số lượng tế bào CD4 từ 200 tế bào/mm3 máu trở lên nên cân nhắc tiêm các loại vắc-xin sau:
- Vắc-xin cúm hàng năm để ngăn ngừa hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh cúm mùa
- Vắc-xin Tdap để phòng bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phế cầu để ngăn ngừa viêm phổi và các bệnh nghiêm trọng khác do phế cầu khuẩn gây ra
- Vắc-xin cộng hợp phòng não mô cầu để ngăn ngừa bệnh viêm màng não mô cầu
- Vắc-xin phòng viêm gan B để ngăn ngừa bệnh viêm gan B
- Vắc-xin ngừa HPV để ngăn ngừa các bệnh do HPV gây ra như mụn cóc, ung thư cổ tử cung,…
- Vắc-xin MMR để phòng ngừa bệnh sởi, quai bị và rubella
- Vắc-xin thủy đậu để phòng ngừa bệnh thủy đậu và zona thần kinh
Những người nhiễm HIV và có số lượng tế bào CD4 dưới 200 tế bào/mm3 máu nên tiêm các loại vắc-xin sau:
- Vắc-xin cúm hàng năm
- Vắc-xin Tdap
- Vắc-xin phế cầu
- Vắc-xin cộng hợp phòng não mô cầu
- Vắc-xin phòng viêm gan B
- Vắc-xin ngừa HPV
Bệnh gan
Những người bị bệnh gan mạn tính nên tiêm các loại vắc-xin dưới đây:
- Tiêm vắc-xin cúm hàng năm để ngăn ngừa hoặc giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh cúm và các biến chứng liên quan
- Vắc-xin Tdap để phòng bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin polysaccharide phế cầu để ngăn ngừa các bệnh nghiêm trọng do phế cầu khuẩn
- Vắc-xin phòng viêm gan B để ngăn ngừa bệnh viêm gan B và các biến chứng
- Vắc-xin phòng viêm gan A để ngăn ngừa bệnh viêm gan A và các biến chứng
- Vắc-xin thủy đậu để phòng ngừa thủy đậu và zona thần kinh cho người từ 60 tuổi trở lên
- Vắc-xin ngừa HPV để bảo vệ cơ thể khỏi HPV – virus gây mụn cóc và một số bệnh ung thư như ung thư cổ tử cung. Việc tiêm vắc-xin ngừa HPV nên được thực hiện trong độ tuổi từ 9 – 26. Những người từ 27 đến 45 tuổi nếu chưa tiêm phòng trước đây và có ý định tiêm thì trước tiên nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn. Tiêm phòng ở độ tuổi này sẽ mang lại ít lợi ích hơn vì nhiều người có thể đã bị nhiễm virus.
- Vắc-xin MMR để phòng ngừa bệnh sởi, quai bị và rubella
Bệnh thận
Những người bị bệnh thận mạn hoặc suy thận mạn nên cân nhắc tiêm các loại vắc-xin dưới đây:
- Vắc-xin cúm hàng năm để ngăn ngừa bệnh cúm mùa
- Vắc-xin Tdap để phòng bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phế cầu để ngăn ngừa viêm phổi và các bệnh nghiêm trọng khác do phế cầu khuẩn gây ra
- Vắc-xin phòng viêm gan B
- Vắc-xin thủy đậu để phòng ngừa bệnh thủy đậu và zona cho người từ 60 tuổi trở lên
- Vắc-xin ngừa HPV: để bảo vệ khỏi một số bệnh ung thư do HPV gây ra. Việc tiêm vắc-xin ngừa HPV nên được thực hiện trong độ tuổi từ 9 – 26. Những người từ 27 đến 45 tuổi nếu chưa tiêm phòng trước đây và có ý định tiêm thì trước tiên nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn. Việc tiêm phòng ở độ tuổi này sẽ mang lại ít lợi ích hơn vì nhiều người có thể đã bị nhiễm virus.
- Vắc-xin MMR để phòng ngừa bệnh sởi, quai bị và rubella
Người có hệ miễn dịch suy yếu
Hệ miễn dịch có vai trò là hàng phòng thủ ngăn ngừa bệnh tật cho cơ thể. Vì thế nên khi bị ung thư hoặc các bệnh lý khác gây suy giảm miễn dịch thì người bệnh sẽ rất dễ mắc các bệnh nhiễm trùng. Do đó, nên tiêm các loại vắc-xin sau:
- Vắc-xin cúm hàng năm để ngăn ngừa bệnh cúm mùa
- Vắc-xin Tdap để phòng bệnh uốn ván, bạch hầu và ho gà
- Vắc-xin phế cầu để ngăn ngừa viêm phổi và các bệnh nghiêm trọng khác do phế cầu khuẩn gây ra
- Vắc-xin ngừa HPV để bảo vệ cơ thể chống lại HPV (virus u nhú ở người). Virus này là nguyên nhân của hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung, ngoài ra còn gây mụn cóc và một số bệnh ung thư khác như ung thư âm đạo, ung thư dương vật, ung thư hậu môn,… Tiêm vắc-xin ngừa HPV nên được thực hiện trong độ tuổi từ 9 – 26.
Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD)
STD không phải lúc nào cũng biểu hiện triệu chứng. Vì thế nên nhiều người mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục trong suốt một thời gian dài mà không hề hay biết và tiếp tục lây sang người khác.
Bệnh lây truyền qua đường tình dục chlamydia
Chlamydia chủ yếu xảy ra ở phụ nữ trẻ, nhưng cũng có thể xảy ra ở cả nam giới và phụ nữ ở mọi nhóm tuổi. Bệnh này không khó điều trị, nhưng nếu không được điều trị thì có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.
Những ai không nên tiêm vắc-xin?
Tiêm vắc-xin là cách hiệu quả nhất để bảo vệ cơ thể khỏi một số bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên cũng có những trường hợp không nên tiêm hoặc phải hỏi ý kiến bác sĩ trước khi tiêm chủng.
Cần tiêm những loại vắc-xin nào trong khi mang thai và sau khi sinh?
Mẹ bầu nên tiêm vắc-xin phòng bệnh ho gà và cúm trong mỗi lần mang thai để bảo vệ bản thân và thai nhi trong những tháng đầu đời.
Ý kiến bạn đọc